Sinh học 11 [CB] bài 35 Hoocmôn thực vật

Theo em, do đâu mà cây lúa nước sâu (cây lúa ngoi) có thể  ngoi lên trên mặt nước khi nước lũ tràn về ? Học xong bài này em sẽ giải thích được một cách khoa học câu trả lời trên.

I. Khái niệm Hoocmôn thực vật

- Hoocmôn thực vật (phitôhocmôn) là chất hữu cơ do cơ thể thực vật tiết ra có tác dụng điều tiết hoạt động sống của cây.
- Đặc điểm:
+ Tạo ra ở một nơi, nhưng gây phản ứng ở nơi khác trong cây. Vận chuyển theo mạch gỗ và mạch rây.
+ Gây ra biến đổi mạnh trong cơ thể chỉ với nồng độ rất thấp.
+ Tính chuyên hóa thấp

II. Hooc Môn kích thích

1. Auxin
- Auxin sinh ra ở đỉnh của thân và cành. Phổ biến nhất là axit inđôl axêtic (AIA).
- Có nhiều ở: chồi, hạt đang nảy mầm; lá đang sinh trưởng.
- Tác động sinh lí của AIA:
+ Mức tế bào: kích thích quá trình nguyên phân và sinh trưởng dãn dài của tế bào
+ Mức cơ thể: tham gia hoạt động sống như hướng động, ứng động, kích thích nảy mầm, kích thích ra rễ,...
2. Gibêrelin (GA)
- Gibêrelin sinh ra ở lá và rễ.
- Có nhiều ở: lá,củ, chồi nảy mầm, hạt và quả đang hình thành, lóng cây và cành đang hình thành
- Tác động sinh lí của GA:
+ Mức tế bào: tăng số lần nguyên phân, tăng sinh trưởng giãn dài.
+ Mức cơ thế: kích thích nảy mầm của hạt, chồi, củ; kính thích sinh trưởng chiều cao; tạo quả không hạt; tăng tốc phân giải tinh bột,...
Xitôkinin
- Xitôkinin là một nhóm chất tự nhiên (vd: zeatin) hay nhân tạo (vd:kinetin) có tác dụng gây ra sự phân chia tế bào
- Tác dụng sinh lí:
+ Mức tế bào: kích thích phân chia tế bào, làm chậm lão hóa tế bào.
+ Mức cơ thể: ? Quan sát hình 35.3 (sách giáo khoa - trang 140) và cho nhận xét về vai trò của xitôkinin đối với sự hình thành chồi trong mô callus (trong nuôi cấy mô thực vật)
Gợi ý trả lời
Xitokinin là hooc môn của sự phân bào. Hoocmon này có tác dụng kích thích sự hình thành chồi thân. Xitôkinin hoạt sóa sự phân hóa phát sinh chồi thân trong nuôi cấy mô callus. Xitokinin là thành phần hooc môn bắt buộc cùng với auxin trong công nghệ nuôi cấy tế bào và mô thực vật. Đó là công nghệ sinh học đang ngày càng được sử dụng phổ biến trong công tác nhân giống sinh dưỡng để bảo tồn giống cây quý, tạo giống sạch bênh virut, phục chế các giống cây quý bị thoái hóa,....

III. Hooc Môn ức chế

1. Êtilen
Êtilen thúc đẩy rụng lá, quả chóng chín.
2. Axit abxixic
Là chất ức chế sinh trưởng tự nhiên, liên quan đến sự chín và ngủ của hạt, sự đóng mở khí khổng và loại bỏ hiện tượng sinh con.

IV. Tương quan Hooc Môn thực vật

Gồm tương quan giữa hoocmon kích thích và hoocmon ức chế, giữa hoocmon kích thích với nhau.

Trả lời câu hỏi và bài tập

1.Hoocmon thực vật là gì? Nêu đặc điểm của chúng
Gợi ý trả lời
Xem lại lí thuyết 2.Có mấy nhóm hoocmon thực vật. Nêu tên các hoocmon của mỗi nhóm và ví dụ về tác dụng của chúng
Gợi ý trả lời
Xem lại lí thuyết 3.Nêu 2 biện pháp sản xuất nông nghiệp có ứng dụng các hoocmon thực vật
Gợi ý trả lời
Auxin: Kích thích ra rễ, kích thích thụ tin kết hạt (cà chua)
Giberelin: Phá ngủ hạt, củ (khoai tây), tạo quả không hạt (nho)
Xitôkinin: Nuối cấy tế bào và mô thực vật và kích thích chồi nách sinh trưởng
Êtilen: Thúc quả xanh chóng chín và sản xuất dứa trái vụ
Axit anxixic: Ức chế hạt nảy mầm và kích thích sự rụng lá
4.Điều gì cần tránh trong việc ứng dụng các chất điều hòa sinh trưởng nhân tạo? vì sao?
Gợi ý trả lời
Không nên sử dụng các điều hòa sinh trưởng nhân tạo vào các sản phẩm trực tiếp làm thức ăn. Các nhất nhân tạo ko có các enzim phân giải, tích lũy lại trong nông phẩm sẽ gây độc.