Sinh học 11 [CB] bài 37 Sinh trưởng và phát triển ở động vật

Trong 2 bài trước, các em đã có thể trả lời câu hỏi bằng cách nào mà thực vật có thể nhận biết các mùa của năm? Trong phần kiến thức tiếp theo của chương, chúng ta sẽ học về động vật. Cụ thể, hôm nay chúng ta sẽ học bài: Sinh trưởng và phát triển ở động vật.

I. Khái niệm sinh trưởng và phát triển ở động vật

- Sinh trưởng của cơ thể động vật là quá trình tăng kích thước của cơ thể do tăng số lượng và kích thước của tế bào.
- Phát triển của cơ thể động vật là quá trình biến đổi, bao gồm sinh trưởng, phân hóa (biệt hóa) tế bào và phát sinh hình thái các cơ quan của cơ thể.
- Biến thái là sự thay đổi đột ngột về hình thái, cấu tạo, sinh lí của động vật sau khi sinh hoặc nở từ trứng. Động vật có thể trải qua biến thái hoặc không.
?Cho ví dụ về sinh trưởng và phát triển ở động vật
Ví dụ: Ở động vật có vú, giai đoạn từ khi sinh ra cho đến bắt đầu động dục chủ yếu là sinh trưởng. Giai đoạn phát triển của phôi thai trong bụng động vật cái chủ yếu có sự biến đổi về chất rất mạnh đó là sự phân hóa, biệt hóa tế bào, phát sinh hình thái của cơ thể.
Ở người, giai đoạn từ khi trẻ em sinh ra đến tuổi dậy thì 13-15 tuổi ở nữ và 15-17 tuổi ở nam chủ yếu là sinh trưởng. giai đoạn phát triển phôi thai trong bụng mẹ có biến đổi về chất rất mạnh đó là sự phân hóa, biệt hóa tế bào, hình thành cơ quan và hệ cơ quan

II. Phát triển không qua biến thái

Phát triển của động vật không qua biến thái là kiểu phát triển mà con non có đặc điểm hình thái, cấu tạo, sinh lí tương tự với con trưởng thành. Gồm 2 giai đoạn: Giai đoạn phôi thai và giai đoạn sau sinh.

III. Phát triển qua biến thái

1. Phát triển qua biến thái hoàn toàn
- Phát triển của động vật qua biến thái hoàn toàn là kiểu phát triển mà ấu trùng có hình dạng, cấu tạo và sinh lí rất khác với con trưởng thành, trải qua giai đoạn trung gian(ở côn trùng là nhộng) ấu trùng biến đổi thành con trưởng thành.
2. Phát triển qua biến thái không hoàn toàn
- Phát triển của động vật qua biến thái không hoàn toàn là kiểu phát triển mà ấu trung phát triển chưa hoàn thiện, trải qua nhiều lần lột xác ấu trùng mới biến đổi thành con trưởng thành.

Trả lời câu hỏi và bài tập

1.Phân biệt sinh trưởng và phát triển
Gợi ý trả lời
- Sinh trưởng của cơ thể động vật là quá trình tăng kích thước của cơ thể do tăng số lượng và kích thước của tế bào.
- Phát triển của cơ thể động vật là quá trình biến đổi bao gồm sinh trưởng, phân hóa tế bào và phát sinh hình thái các cơ quan và cơ thể.
2.Cho biết tên vài loài động vật có phát triển không qua biến thái, qua biến thái hoàn toàn và qua biến thái không hoàn toàn
Gợi ý trả lời
- Động vật sinh trưởng và phát triển không qua biến thái: cá chép, khỉ, bò, trâu,...
- Động vật sinh trưởng và phát triển qua biến thái hoàn toàn: bọ rùa, cánh cam,....
- Động vật sinh trưởng và phát triển qua biến thái không hoàn toàn: bọ ngựa, cào cào,...
3.Tại sao sâu bướn phá hoại cây cối, mùa màng rất ghê gớm, trong khi đó bướm trưởng thành thường không gây hại cho cây trồng?
Gợi ý trả lời
Sâu bướm ăn lá cây nhưng không có enzim tiêu hóa xenlulozo nên sự tiêu hóa và hấp thụ thức ăn có hiệu quả rất thấp. Vì vậy, sâu phải ăn rất nhiều lá cây mới đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. Trong khi đố, hầu hết các loại bướm chỉ ăn mật hoa nên không phá hoại cây tròng mà còn giúp cây thụ phấn. 4.Phát triển của ếch (hình 37.5) thuộc kiểu biến thái hoàn toàn hay không hoàn toàn? Tại sao?
Gợi ý trả lời
Qua trình sinh trưởng và phát triển của ếch thuộc loại biến thái hoàn toàn vì ấu trùng rất khác biệt ếch trưởng thành từ hình thái đến cấu tạo và sinh lí